PowerShell – efektywnie(j), część 1.
Wszystkie narzędzia używane przez człowieka mają swoje ograniczenia. Wkręt można wbić młotkiem, ale śrubokręt zwykle daje lepszy rezultat. Tak samo naturalnie jest z PowerShellem: można walić nim jak młotem, można subtelnie trafiać idealnie w problem. W tej serii postaram się opisać to, co moim zdaniem może pracę w PowerShellu usprawnić, uprościć i dostosować do poziomu, na którym obecnie pracujemy.
Wyróżniłbym dwa skrajne poziomy, wraz z pewnym obszarem pośrednim:
Innymi zasadami kierowałbym się w każdym z tych obszarów. Dlaczego? Bo życie należy sobie ułatwiać. Na początek postaram się w skrócie przedstawić różnice pomiędzy oboma trybami (tryb pośredni pozostawię sobie na deser) a następnie zagłębie się w to, co moim zdaniem może uczynić pracę na obu poziomach bardziej efektywną, czasem również efektówną. 🙂
Aliasy
Pracując interaktywnie korzystamy z aliasów: po to zostały stworzone. W skrypcie – każdy alias to potencjalne źródło problemów, błędów i dodatkowo – element pogarszający czytelność skryptu. Przykład z życia wzięty: doskonały moduł ShowUI w jednym z przykładowych skryptów korzysta z aliasu “ps”. Długo musiałem dochodzić do tego, czemu ten konkretny przykład u mnie nie działał. Przyczyna? Usuwam w profilu w/w alias, mam dysk PS:, do niego odpowiednią funkcję, która działa podobnie do a:, c:, d: – alias mi uniemożliwiał szybkie dopełnianie nazwy tabem, więc go usunąłem. Skrypt, mimo że napisany poprawnie, stracił swą funkcjonalność.
Pisałem o czytelności… Dla początkującego użytkownika PowerShella taki kod będzie mało czytelny…:
h|?{$_.Id-gt5}|%{ $_.CommandLine-replace'^.(\w+)','$1'}
Przykładów dowodzących zasadności używania aliasów w shellu jest pewnie jeszcze więcej. Wystarczy porównać:
# Z aliasami... ls -r -fo -ea 0 -fi *.ps1 # I bez. 😦 Get-ChildItem -Recurse -Force ` -ErrorAction SilentlyContinue -Filter *.ps1
Aliasy są też bardzo przydatne, jeśli używacie czasem narzędzi nie przesiadujących w Waszej ścieżce: można albo dodać kolejny folder do $env:PATH, albo stworzyć alias, który będzie uruchamiał potrzebne narzędzie.
Profile
Pracując interaktywnie bez profilu tracimy czas – wiele funkcji i narzędzi definiujemy za każdym razem, zamiast zapisać je raz i później po prostu używać. Profil może za nas załadować wtyczki i moduły, może dodać wykorzystywane przez nas często zmienne, stworzyć dyski – możliwości jest bardzo wiele.
Skrypty dla odmiany powinny być kompletnie niezależne od profilu. Skrypt, jeśli jest napisany z głową, powinien sprawdzić czy wszystkie niezbędne do jego działania elementy są już w środowisku. Do testów najlepiej użyć możliwości, jakie daje powershell.exe – ma on parametr –noprofile, który świetnie nadaje się do uruchamiania “środowiska testowego” dla skryptów.
Host i UAC
Pracując interaktywnie korzystajmy raczej z hosta, który daje nam największy komfort. Dobrze poświęcić nieco czasu, “sprawdzić” dostępne opcje – w tym również opcje komercyjne (na ogół dostępne są wersje trial). Nie ma rozwiązania idealnego dla wszystkich, dlatego najlepiej “posmakować” dostępnych opcji i wybrać taką, w której będziemy się czuć najlepiej. Dodatkowo warto rozważyć ustawienie wybranego hosta tak, by uruchamiał się z “odpowiednimi” uprawnieniami. Osobiście uważam UAC za świetny wynalazek, nawet na serwerach go nie wyłączam. Ale póki PowerShell nie ma możliwości w prosty sposób “przeskoczyć” na wyższy poziom w trakcie pracy – wolę go od razu na tym wyższym poziomie uruchamiać.
Skrypty dla odmiany powinny “umieć się zachować”. Naturalnie, są takie, których użycie w innym hoście niż ten, w którym go tworzono, po prostu nie ma sensu. Ale jeśli skrypt nie jest z hostem bezpośrednio “powiązany” – dajmy użytkownikowi wybór. To oznacza, że powinniśmy przetestować nasz skrypt w kilku hostach, absolutne moim zdaniem minimum to PowerShell.exe i PowerShell ISE. Jeśli zaś chodzi o UAC – skrypt powinien wiedzieć, co będzie mu potrzebne. Powinien uprawnienia sprawdzić. I jeśli mu czegoś brakuje – uprzedzić użytkownika zanim spróbuje coś zmodyfikować.
Formalizm
Pracując interaktywnie tworzymy czasem krótkie funkcje, bloki skryptu, tymczasowe narzędzia. Ponieważ stworzyliśmy je przed chwilką – nie ma sensu ich dokumentować. Get-Help raczej na nich nie użyjemy. Nie ma też raczej powodu nadmiernie rozbudowywać blok przyjmujący parametry – wszelkie walidacje nie mają większego sensu, wiemy jak wygląda nasza funkcja, więc znamy jej ograniczenia, wiemy z jakimi założeniami została stworzona.
Skrypt dla odmiany powinien być dobrze udokumentowany. Korzystajmy z tego wszystkiego, co daje nam środowisko: pomoc w komentarzach, walidacja parametrów, zmienne z usztywnionymi typami, informacje typu warning, debug, verbose – to wszystko ułatwi nam modyfikowanie skryptu w przyszłości i używanie go bez konieczności otwierania go w edytorze za każdym razem. Koszt takiej operacji w wypadku skryptów używanych od czasu do czasu szybko się zwróci. A ewentualna rozbudowa o dodatkowe funkcje nie przyprawi nas o ból głowy.
Co dalej?
Ten wpis zaczyna pewien cykl. Dalej zagłębię się nieco bardziej w obu skrajnościach, na koniec zaś postaram się napisać, jak w prosty sposób można “przeskoczyć” z poziomu interaktywnego do skryptowego. Druga część będzie w całości poświęcona pracy interaktywnej w PowerShellu.
[…] W części pierwszej tego cyklu opisałem ogólnie to, jak moim zdaniem praca w PowerShellu różni się w zależności od naszej aktualnej aktywności. Skupiłem się na różnicach między trybem pracy interaktywnej i trybem tworzenia skryptów. Dziś, zgodnie z obietnicą, poznęcam się nieco nad pracą w konsoli. […]